15 พฤษภาคม 2554

นวัตกรรมใหม่ ควันหลงจากการทำบุญเดือนห้าที่หลาทอม


      การทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้บรรพบุรุษของชาวแม่ทอมนั้นปกติจะทำกันในเดือนห้าของปี สาเหตุเนื่องจากเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในอตีตซึ่งประเพณีนี้ได้เริ่มขึ้น เดือนห้าเป็นเวลาที่ชาวบ้านเสร็จธุระประจำปีในการเก็บเกี่ยวข้าวในนา ฤดูปลูกข้าว ในปีต่อไปก็ยังไม่เริ่ม เป็นช่วงหน้าแล้ง พื้นดินแห้ง ไปไหนมาไหนสะดวก การที่จะไปทำบุญให้บรรพบุรุษที่ป้าช้าจึงทำได้อย่างไม่ลำบาก ไม่ต้องมีกังวลกับเรื่องอื่น ช่วงเช้าจะมีการทำบุญเลี้ยงพระด้วยขนมจีน ส่วนมื้อเพลจะเป็นอาหารปกติ การทำบุญเดือนห้าเป็นงานประเพณีท้องถิ่นที่ชาวแม่ทอมแต่ละวัยได้รับประโยชน์แฝงกันไปคนละแบบ หนุ่มสาวก็จะได้มีโอกาสแต่งตัวมาโชว์กัน คอหวากก็ได้มาลองชิมหวากจากหลายๆเจ้า นักการพนันก็ได้มาแทงปอแทงไฮโล คนเฒ่าคนแก่ก็ได้กระย่องกระแย่งออกจากบ้าน ไปดูว่าอีกไม่นานก็คงจะถึงรอบของตัวเอง

      นอกจากจะมีการทำบุญที่ป่าช้าแล้ว ชาวแม่ทอมยังมีการทำบุญในลักษณะเดียวกันที่ศาลาหรือหลาที่ทุกคนในหมู่บ้านเรียกกัน การกำหนดวันของแต่ละป่าช้าแต่ละหลาในตำบลจะไม่ซ้ำวันกัน ทุกคนจึงมีโอกาสได้ไปทุกที่ที่ตัวเองต้องการในแต่ละปี สำหรับที่หลาทอมนั้นปีนี้ค่อนข้างจะเป็นพิเศษ ได้มีการสร้างศาลาหลังใหม่ขึ้น และปีนี้เป็นปีแรกที่ศาลาหลังใหม่ได้มีการเปิดใช้อย่างเป็นทางการ มีการอัญเชิญรูปสลักของทวดขึ้นศาลาใหม่ ชาวบ้านเชื่อกันว่าทวดเป็นเทวดาหรือวิญญาณของบรรพบุรุษที่มีอยู่คู่กับบึงใหญ่ของตำบลที่เรียกกันว่าทอม

       โดยการริเริ่มของท่านกำนันเจือ กำนันตำบลแม่ทอม นอกจากการทำบุญหลาตามปกติแล้ว ลูกบ้านมีการเรียกร้องให้มีการสวดบ้านทุกๆหลังในหมู่ที่สี่และใกล้เคียงทั้งหมดด้วยเพื่อความเป็นศิริมงคล งานนี้ค่อนข้างที่จะลำบากและใหญ่เอาการ เพราะจำนวนหลังคาเรือนทั้งหมดก็ร่วมร้อย หากจะมีการนิมนต์พระไปสวดทุกๆบ้านนั้นก็ค่อนข้างจะสิ้นเปลืองมาก งบประมาณที่มีอยู่แค่สองหมื่นบาทนั้นคงจะไม่พอแน่นอน ยุ่งละซิทีนี้ นักปกครองระดับกำนันเจือย่อมมีเทคนิคลูกเล่นรอบตัว สมัยเด็กๆบังเองยังยอมตัวเป็นลูกศิษย์เรียนรู้สรรพวิชา เช่นเคล็ดวิชาลักลดลูกหัวครกชาวบ้าน วิชาแหย่รังต่อรังแตน ไปจนถึง วิชาทำความสะอาดก้นเวลาอึแล้วหาน้ำล้างไม่ได้ และฯลฯ

         เป็นที่รู้กันมานานแล้วเรื่องการสวดและการใช้สายสิญจน์เป็นส่วนประกอบ นัยว่าสายสิญจน์จะทำหน้าที่เป็นสื่อตัวนำความขลังหรือพลังงานชนิดหนึ่งจากผู้บริกรรมคาถาไปยังเป้าหมายซึ่งอาจจะเป็นบุคคล สถานที่หรือวัตถุ ซึ่งค่อนข้างเชื่อได้ว่าวิธีการมีต้นตอมาจากลัทธิพราหมณ์หรือฮินดู เนื่องจากตามประวัตินั้นพุทธศาสนาแท้ๆไม่มีพิธีกรรมในลักษณะนี้ ต่างลัทธิต่างความเชื่อ แต่อาศัยกาลเวลา ลัทธิพราหมณ์เข้ามาซึมลึก จึงแยกไม่ออกจากพุทธในปัจจุบัน สายสิญจน์ จึงได้เข้ามามีบทบาทในพิธีกรรมของพระสงฆ์ด้วย มีพระไม่มากนักที่เข้าใจคำสวด ซึ่งแท้ที่จริงทั้งหมดเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ท่องบ่นกันสืบๆมา ทั้งคนสวดและคนฟังต่างฝ่ายต่างไม่เข้าใจความหมายของคำสวดหรือคาถาเหล่านั้น เลยเอาไปปฏิบัติเพื่อความพ้นทุกข์ ไม่ได้ ได้เพียงแต่ถือเอาเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ด้วยความไม่รู้ หนักๆเข้าก็กลายเป็นว่าความศักดิ์สิทธิ์ที่เชื่อกันนั้นแล่นไปตามเชือกได้แบบเดียวกระแสไฟฟ้าที่แล่นไปตามตัวนำ

       เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกบ้านในการสวดบ้านหลายๆบ้านพร้อมๆกัน กำนันเจือจึงสั่งให้มีการขึงสายสิญจน์ไปทั่วทุกบ้านที่จะสวด ตามธรรมเนียมนั้นสายสิญจน์ต้องทำจากด้ายดิบ แต่สมัยนี้ด้ายดิบเป็นของหายาก กำนันเจือจึงริเริ่มดัดแปลงไปใช้เชือกว่าวและเชือกไนล่อนแทน ขึงกันไปจนครบทุกบ้านรวมแล้วก็หลายกิโลเมตร มีการตั้งที่สวดอยู่ที่หลาทอม  เอาเป็นว่าสายสิญจน์ไปถึงไหน ความขลังความเป็นศิริมงคลก็ไปถึงที่นั่นว่างั้นเถอะ  ลูกบ้านก็พออกพอใจ งานก็บรรลุจุดหมาย

        เนื่องจากการสวดบ้านในลักษณะนี้เป็นการสวดที่ประหยัดเป็นอย่างมาก บังจึงเอามาคิดต่อยอดว่า อ.บ.ต.แม่ทอมน่าจะเอามาพัฒนาต่อให้เป็นอุตสาหกรรมระดับชาติ ในประเทศไทยนั้นมีวัดอยู่ทั้งหมดประมาณ๓หมื่นวัด และพระสงฆ์ประมาณ๒แสนรูปที่บริการคนทั้งประเทศอยู่  นับเป็นตลาดใหญ่ที่มีเงินสะพัดนับหมื่นล้านบาทต่อปี หากว่าอบตแม่ทอมตั้งโรงสวดขึ้นที่หลาทอม แล้วต่อสายสายสิญจน์ไปให้ทั่วประเทศไทย ติดมีเตอร์ไว้ทุกบ้าน คิดเงินตามอัตราการใช้มากหรือน้อย จะเป็นความสะดวกอย่างสูงสุดให้กับบรรดาผู้ที่ต้องการจะใช้บริการกว่า๕๐ล้านคนทั่วประเทศ ไม่ต้องนิมนต์พระ ไม่ต้องถวายภัตตาหาร ไม่ต้องยุ่งยาก หากบ้านเชื่อมต่ออยู่กับสายสิญจน์ของอบตแม่ทอม อบตแค่จัดหาพระมาผลัดเปลี่ยนเวรกันมาสวดตลอด๒๔ชั่วโมง ซึ่งมีการสวดทุกชนิดไปพร้อมๆกัน เช่นสวดผี สวดบ้าน สวดเจ็ดตำนาน และสวดฯลฯ ทั้งหมดเท่าที่สวดๆกันอยู่ อบตต้องจัดหาฝ่ายฝ่ายเทคนิคพอสมควรในการจัดการ เนื่องจากจำนวนสายสิญจน์มีจำกัดเพราะต้องขึงทั่วประเทศ อาจะจะต้องใช้ระบบมัลติเพล็กเพื่อส่งบทสวดนาชนิดไปพร้อมๆกัน สายสิญจน์อาจจะต้องมีหลายเฟสเพื่อการถ่ายทอดพลังงานสวดอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดไปยังปลายทางโดยไม่มีการสูญเสีย

        เมื่อระบบภายในประเทศอยู่ตัว การขยายเครือข่ายออกไปยังประเทศเพื่อนบ้านเช่น พม่า ลาว และเขมรก็ย่อมทำได้ไม่ยาก เมื่อถึงวันนั้น อบตแม่ทอมจะล้ำหน้าในเทคโนโลยีด้านนี้อย่างไม่มีใครตามทัน กำนันเจือซึ่งเป็นต้นคิดจะได้รับรางวัลโนเบลและกลายเป็นคนดังระดับโลก